Rapport onderzoek jaarrekening land Aruba 2018
Niet op orde krijgen van de overheidsfinanciën heeft verstrekkende gevolgen voor het Land Aruba en haar burgers
De Algemene Rekenkamer heeft haar rapport Onderzoek jaarrekening Land Aruba 2018 gepubliceerd. Het gaat om een jaarlijks terugkerend onderzoek ter uitvoering van haar wettelijke taak. Het is belangrijk dat het Land op termijn tot houdbare en gezonde overheidsfinanciën komt. Dit kan bereikt worden door onder andere het verlagen en het beheersen van kosten en het verhogen van middelen. De Algemene Rekenkamer heeft de afgelopen jaren de ontwikkeling van de resultaten op de voet gevolgd en hierover gerapporteerd. De centrale vraag bij het onderzoek naar de Jaarrekening 2018 was in hoeverre de door de regering genomen maatregelen in 2018 geleid hebben tot resultaten conform de te behalen houdbare overheidsfinanciën op termijn. Daarnaast is nagegaan of de regering zich bij de begrotingsuitvoering heeft gehouden aan de vastgestelde begroting 2018, met inachtneming van relevante wettelijke bepalingen en het financieel beheer voor 2018.
Op het moment dat het onderzoeksrapport werd afgerond, bevond het Land Aruba zich in een ongekende crisis: de COVID-19 pandemie. Deze crisis maakt de waarschuwingen van de Algemene Rekenkamer over de jaren heen opeens pijnlijk duidelijk. Het bewerkstelligen van duurzame overheidsfinanciën komt namelijk moeilijk op gang. Ook de in 2018 behaalde resultaten waren nog niet voldoende om het op termijn behalen van duurzame overheidsfinanciën te ondersteunen. Het niet op orde krijgen van de overheidsfinanciën kan verstrekkende gevolgen hebben voor het Land en haar burgers. Het Land zal niet in staat zijn om onverwachtse (financiële) klappen op te vangen. Om duurzame resultaten te behalen en voortgang te boeken, is een structurele aanpak noodzakelijk. Hiervoor is een gezamenlijke inspanning van alle ministeries nodig. Beleidsacties die worden aangekondigd, dienen ook daadwerkelijk gerealiseerd te worden. Algemene doelstellingen moeten worden omgezet naar concrete actieplannen binnen elk ministerie.
De Algemene Rekenkamer concludeert bij dit onderzoek, dat het exploitatieresultaat in 2018 licht is verslechterd ten opzichte van het dienstjaar daarvoor. Het effect van de middelenstijging in 2018 wordt teniet gedaan door de gelijktijdige kostenstijging die zich ten opzichte van 2017 heeft voorgedaan. Er doen zich bij de begrotingsrealisatie begrotingsonrechtmatigheden voor op zowel totaalniveau, ministerieniveau als op het niveau van hoofdkostensoort/hoofdbudgethouder. Diverse overschrijdingen in de kosten, worden in onvoldoende mate in de jaarrekening van het Land toegelicht. Het gebrek aan voldoende toelichting (comply or explain) is van invloed op de transparantie naar de Staten toe. De Algemene Rekenkamer concludeert verder dat de rechtmatigheid, volledigheid en nauwkeurigheid van kosten en middelen, door tekortkomingen in het financieel beheer, niet kunnen worden gewaarborgd. Tekortkomingen die de rechtmatigheid beïnvloeden zijn zichtbaar in het personeelsbeheer bij de Departamento Recurso Humano (DRH) en het subsidiebeheer. Bij de Departamento di Impuesto (DIMP) kan het waarborgen van de volledigheid en nauwkeurigheid van de winstbelasting, belasting op bedrijfsomzetten en belasting additionele voorzieningen PPS-projecten niet worden aangetoond.
Aanbevelingen Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer adviseert de regering om realistische doelen voor de individuele ministeries vast te stellen, die aansluiten op de algemene doelstellingen van het Land. Over de realisatie hiervan dienen duidelijke afspraken en actieplannen te worden gemaakt, met de nodige monitoring en tijdige bijsturing. De tijd is aangebroken voor transparantie in de financiële huishoudingen van de noodlijdende entiteiten. De Algemene Rekenkamer raad de regering aan om eisen (randvoorwaarden) te stellen aan de toekenning van middelen aan deze noodlijdende entiteiten. Dit om te voorkomen dat het Land, zonder uitzicht op verbetering, telkens weer bijspringt met alle gevolgen van dien. Gezien de ontwikkelingen in de kosten, benadrukt de Algemene Rekenkamer nogmaals structurele maatregelen te nemen om tekorten binnen afzienbare tijd tot een surplus te brengen in lijn met de afgesproken begrotingsnormen. Verder beveelt de Algemene Rekenkamer de regering aan om ervoor te zorgen dat voornamelijk de vitale diensten zoals de DIMP, Directie Financiën en DRH over een afdeling Interne Controle en Administratieve Organisatie beschikken en dat deze afdelingen in staat zijn interne controlewerkzaamheden uit te voeren. Tot slot benadrukt de Algemene Rekenkamer het belang van het zo spoedig mogelijk afsluiten van de begrotingscycli 2016 en 2017 ter voorkoming van verder vertraging.
De minister van Financiën heeft op het conceptrapport van de Algemene Rekenkamer gereageerd. In haar reactie geeft de minister aan dat zij het met diverse punten van de Algemene Rekenkamer eens is, en licht op een aantal punten haar verschil in zienswijze toe. Zo geeft de minister aan dat het achterlopen van de middelen een grotere weerslag heeft gehad op de verslechterde financiële toestand dan de kostenontwikkeling vergeleken met 2017. De minister verzoekt op een aantal punten verduidelijking en geeft ook aan stappen te zullen ondernemen om bepaalde aandachtspunten op te pakken.
De Algemene Rekenkamer stelt de inhoudelijke reactie van de minister, vooral in deze ongekende crisistijden, zeer op prijs. In haar nawoord licht de Algemene Rekenkamer haar zienswijze in de door de minister aangekaarte punten toe. Tevens benadrukt de Algemene Rekenkamer het belang om kostenontwikkelingen te temperen om tot houdbare overheidsfinanciën te komen.
De digitale versie van het rapport onderzoek jaarrekening Land Aruba 2018 is hier te downloaden.
Scroll To Top
